Piecokominek – urządzenie grzewcze z nakrytym paleniskiem służącym do ogrzewania pomieszczeń na paliwo stałe – najczęściej drewno.

Piecokominek jest bardzo podobny do zwykłego kominka ale nie zawsze składa się z wkładu kominkowego oraz z części akumulacyjnej wykonanej z materiałów ceramicznych dobrze przewodzących ciepło, który znajduje się pomiędzy paleniskiem a kominem i łączy komorę spalania z przewodem kominowym. Sprawność cieplna piecokominka jest pięciokrotnie wyższa niż zwykłego kominka z wkładem. Ilość i rodzaj modułów jest obliczana według jego wielkości , kubatury ogrzewanych pomieszczeń, ilości spalanego paliwa. Przyjmuje się, że na 1 kg spalanego paliwa potrzeba 70-100 kg masy akumulacyjnej.

Zalety

• wydłużony czas oddawania ciepła z kilku do kilkunastu godzin przy jednokrotnym rozpaleniu,
• wymagają rzadszej obsługi,
• masa akumulacyjna podwyższa sprawność procesu,
• oszczędność zużytego opału,
• oddają ciepło głównie przez promieniowanie (najprzyjemniejszy dla człowieka),
• odzysk ciepła zawartego w spalinach (minimalizacja strat),

Rodzaje piecokominków

"Z masą akumulacyjną", gdzie część ceramiczna akumuluje ciepło. Przekazywanie ciepła odbywa się poprzez promieniowanie i konwekcję z paleniska i kratek kominowych oraz poprzez promieniowanie z kształtek ceramicznych.

"Typu hypokaustum". Przekazywanie ciepła odbywa się przez rozbudowaną powierzchnie obudowy pieca znajdującego się w centralnej części domu ogrzewającego sąsiadujące z nim pomieszczenia. W czasach rzymskich piec mógł się znajdować nawet pod powierzchnią pomieszczenia. Często ściany i posadzki budowano tak, aby były w nich kanały rozprowadzające gorące powietrze nagrzane przez piec które ogrzewało ściany budynku.

"Z płaszczem wodnym", gdzie w dwuwarstwowym wkładzie kominkowym ciepło z rozgrzanej komory spalania przekazywane jest wodzie krążącej w przestrzeni okalającej palenisko, płaszcz wodny połączony jest z wymiennikiem ciepła znajdującym się nad kominkiem w którym rozgrzane spaliny oddają ciepło wodzie krążącej w wymienniku. Woda przepływając przez oba te wymienniki podgrzewa się do 70-80 °C. Pozostałe ciepło jest wypromieniowywane do pomieszczenia od frontu kominka.

Rodzaj pieca akumulacyjnego.

Do niedawna służył jedynie do ogrzewania pomieszczeń. Obecnie pozwala na ogrzewanie zarówno pomieszczeń przez bezpośrednie promieniowanie ciepła jak i przy zastosowaniu płaszcza wodnego (do 60% sprawności) lub wymiennika ciepła (do 40% sprawności) do ogrzewania wody. Woda zgromadzona w zbiornikach buforowych może być używana jako cwu (ciepła woda użytkowa) jak i służyć do ogrzewania domu (mieszkania) w instalacji centralnego ogrzewania.

Piec kaflowy w tradycyjnej postaci jest budowany z cegły szamotowej, w postaci słupa obłożonego z zewnątrz materiałem ceramicznym – kaflami. Najważniejszym miejscem jest palenisko. Z wielkości paleniska oblicza się masę pieca (przykładowo palenisku na 6 kg drewna powinno odpowiadać 600 kg masy akumulacyjnej).

Jako zamknięcie paleniska mogą być wykorzystane drzwiczki żeliwne, lub nowocześniej – szyba. Szyby stosowane we wkładach do pieców kaflowych są grubsze od szyb do wkładów kominkowych lub podwójne (przez szybę wkłady kominkowe emitują ok. 30% ciepła, w piecach kaflowych ok. 10%). Powodem są dużo wyższe temperatury w palenisku pieca kaflowego.

Odbiór ciepła ze spalin realizowany jest w kanałach dymowych, które są przeważnie umieszczone pionowo z boków pieca. W zależności od budowy pieca spaliny po uzyskaniu żaru wypełniają kanały lub w wersji z przełącznikiem muszą przebyć wszystkie kanały, aby wylecieć do komina. Przełącznik służy do ułatwienia rozpalania – otwiera lub zamyka bezpośrednią drogę do komina.

Nowoczesnym rozwiązaniem są również wkłady do pieców kaflowych, które zamiast drzwiczek zawierają szybę. Mogą być również wyposażone w płaszcz wodny lub wymiennik ciepła, dzięki czemu piec kaflowy może stać się głównym i jedynym źródłem ciepła.

Palenie

Po rozpaleniu ognia i nałożeniu drewna, należy odczekać do jego przepalenia i wytworzenia żaru. Na powstały żar wrzuca się węgiel i również czeka na jego przepalenie. Następnie można zamknąć i zakręcić drzwiczki. W tym momencie zaczyna się właściwe grzanie pieca. Ciepło z żaru zaczyna wypełniać kanały dymne i ogrzewać wkład szamotowy.

Przy konieczności szybszego nagrzania pieca można nie zamykać, a jedynie przymknąć dolne drzwiczki, jednakże nie jest to optymalny energetycznie sposób palenia ze względu na dostarczanie większych ilości powietrza, a co za tym idzie przyspieszenie procesu spalania (dym szybciej ucieka do komina, przez co nie oddaje tak dużo ciepła jak w przypadku zakręcenia pieca).

Pieca nie wolno zakręcać przed przepaleniem się wsadu, ponieważ grozi to rozsadzeniem pieca przez zapłon zgromadzonych w nim gazów palnych. Największe zagrożenie wybuchem zachodzi po wrzuceniu lub dołożeniu węgla, ze względu na możliwość unoszenia się pyłu węglowego w kanale kominowym pieca.

W piecu kaflowym można opalać również innymi materiałami poza węglem (drewno, papier, słoma), jednakże węgiel ze względu na swoja charakterystykę palenia jest materiałem wymagającym najmniej obsługi. Używanie drewna lub papieru jako materiału palnego wymaga częstszego dokładania i obsługi pieca, przy jednoczesnym wytwarzaniu większych objętości popiołu.

W przypadku palenia suchymi paliwami wytwarzającymi pył (szczególnie słoma) zjawisko wybuchu jest znacznie bardziej prawdopodobne. Jeśli nie jesteś pewien czy dane paliwo nie spowoduje wybuchu nie zamykaj (zakręcaj) drzwiczek.

Zalety

Zdecydowaną zaletą, w stosunku do kominków, jest czas oddawania zakumulowanego ciepła, wynoszący do 12 godzin (piec dobrze rozpalony, zakręcony ok. 22 nie jest zupełnie zimny jeszcze ok. godz. 18 dnia następnego – zależne od temperatury otoczenia i szczelności cieplnej pomieszczenia),

Wady

Wytwarzanie pyłu, szczególnie przy czyszczeniu pieca.